Thân
Thương
Quảng Trị
giọng miềng
Tâm Tiển
HOÀNG KIM LIÊN
Thân thương
Quảng Trị giọng miềng
Năm 2018
Thay lời giao cảm
Thân thương Quảng Trị giọng miềng
Dớ làng dớ cả xóm riềng
sớm hôm
Vô Nam lâu rứa nỏ quên
Ăn su vô máu chu nên
còn hoài
Để khung mất giọng
ni mai
Tui xin mạo muội viết
vài bài thơ
Bằng giọng Quảng Trị đơn sơ
Để chu cun cháu đừng lơ
giọng dà
Để bà con sốống xứ xa
Giải trí một chút gọi
là…chu bui.
Tâm Triển
Giọng miềng
Tui nói giọng miềng hơi khó nghe
Bợi vì sinh đẻ ở nguầy quê
Vô Nam lâu rứa khung quên đặng
Ở lại cả đời nói đẻo ghê
Tiếng nói ôông cha xưa để lại
Mần răng eng ả dớ đừng chê
Ở mô nỏ kệ nghe «ni, nớ »
Dớ xóm dớ làng dớ bất ê./.
Mắm tràu
Mắm tràu đang chợn đưới rào tê
Eng ả xéc nơm hờ bắt tề
Cụ nớ chộ ri răng nỏ méc
O ni chơm đặng chực mần le
Nấu keng trấy bính lua phây đọi
Náng trụi lả rơm núc ít be
Trữa rọong treng chắc mô rứa mự
Tui nghe họ trạo chừ sèm ê.
01.3.2011
Tình tra
Ôông mụ dởi mô đắc chắc đi
Bưa đôi thế nớ hộ khen bì
Tra mà dư rứa diều eng ước
Còn trẻ in ri khối ả thi
Dạo nớ chận đai đèng dẫn dịn
Ni chừ động chút séc chia ly
Lọi neng bạc trốốc mô rời đặng
Ăn ở cách răng hiếm lắm nì.
25.5.2015
Gặp thời
Ôông nớ mần chi cũng trúng thời
Cựa dà chảu lảy dệ mô chơi
Cun trai hỏi cấy răng mà dệ
Cun cấy lấy dôông rứa tuyệt vời
Ôông mụ tra rồi còn khéo hí ?
Cấy dôông cùn trẻ ngó bưa rồi !
Khi mô cũng chộ hộ bui bẻ
Cuộc sôống in ri sướng cả đời.
22.12.2017
Hỏi bạn
Lâu ni khung chộ xoéng qua dà ?
Răng ở lộ mô có ngái xa ?
Gặp chắc bựa hôm miềng uống nác
Hẹn dau túi nớ bạn mời trà
Bọn tau bui bẻ lên côi trốốc
Tụi hắn mệt hung cực lột đa
Tau hỏi chừ mi đà có cấy ?
Thằng Tun con Bẹp cũng rứa à ?
22.12.2017
Rét
Quê miềng ni bựa rét càng ghê
Áo ấm ra đàng khung cóóng tê
Cun nít co ro mẹng lập cập
Ung tra ló thó cẳng run ê
Ni lâu nỏ chộ mô dư rứa
Bựa nớ thua chừ răng ít hê
Thò cẳng đưới ao in nác đá
Lạnh răng mà lạnh ngụy chưa tề.
13.12.2017
Lấy cấy gả dôông
Hai đứa ưng dau gả quách xong
Khung thôi để rọt bự chòòng òòng
Cun trai nỏ sợ chi khung cấy
Cun cấy thì lo sợ ế dôông
Hồi nớ mệ ôông hay ép uổng
Ni chừ bọ mạ cũng tinh thông
Rứa là cha đã mì ưng thụn
Cun cấy cun trai khỏi phải trôông.
24.12.2017
Cảnh nghèo
Khung ai bán chó mặc dù nghèo?
Dẫu khổ bán con mấy lúc eo?
Mần mạn chi mô mà nỏ khá
Cuốc cày dư rứa dệ khung teo
Neng mồn lúc lắc chắc e lọi
Trốốc cúi rung rinh cũng phẩy đeo
Cun cấy dà ni dác dữ tợn
Dởi chơi chợn chắc chỉ niêu treo.
25.12.2017
Bựa cơm da đình
Mai vô ni cấy dọn mâm cơm
Tóm được cun tràu út mới chơm
Trấy bính sau nương mần mấy đọi
Rau chêng trước ngọ dổ phây ôm
Keng rêu chi đó kho thêm đuốc
Mắm mói ri đây nấu ví đam
Lạ meng eng chần chu mát rọt
Kệ mà đàng sá đói đêm hôm.
27.12.2017
Gởi Lê Hiền Sỹ
Ni lâu khung biết lặn đi mô?
Hay đã mần quen được mấy o?
Bợi rứa nỏ chi chộ hết cả
Buộc lòng miềng cứ phẩy a lô./.
30.12.2017
Buồn tan cửa nát nhà vì vợ ngoại tình
Ngộ thiệt
Dôông con khun khéo thích ngoài luồng
Sáu chục đền bà cũng rởng luôn
Hồi nớ thủy chung mô có rứa
Ni chừ phản bội ngó điên khùng
Tan dà nát cựa màn che dấu
Khổ cấy cực dôông chuyện láo lường
Ngộ thiệt răng bày trò dã dối
Bản thân, cun cái bị coi thường.
10.01.2018
Vùng lên
Có dà hai rạ vịt mười luôn
Ngày mụ lên ngôi chộ thiệt buồn
Lép cẳng cun trai chuồn xéc nác
Danh chin ung bọ thọt ra truồng
Ra oai vách mảy mạ to tiếng
Vênh mặt chỉ tay cấy sai dôông
Chắc bựa ni thôi đực chịu trận
Dư khung chịu nổi kiếm đàng luồn.
Dôông tui
Ốốc dộộc dôông tui tui nỏ dờ
Xuốc cươi den lả dác lơ ngơ
Vén đàng sương nác tau ê trốốc
Cắt ló móóc đam cụ chực hờ
Dậu riệu chặng mô cẳng xéc chạy
Chộ keng côi tréc đụa xò vơ
Cực chi dư rứa bưa eng nợ
Mần cấy dà ni xót rọt chờ.
Mạ trôông
Eng ơi! Mạ dủ eng về
Vẹ út gọi điện bựa tê tê rồi
Định dờ cu Tẹo dưng thôi
Bựa ni út rẻng nên ngồi gọi eng
Tra rồi mạ dớ cheng veng
Kỳ mẹng sóm sém hàm neng lọi rồi
Mạ nói mần mạn cả đời
Chỉ lo eng út đứng ngồi khung yên
Đêm mô cũng vái ơn trên
Cho eng mạnh giỏi mần nên phận người
Về quê thăm mạ eng ơi
Kể mạ lo lắng khung vơi từng ngày
Cảnh dà miềng ngó xót thay
Da đình eng ả lúc này ra răng ?
Ả du còn có lăng dăng ?
Để cháu mạ khổ tiếng tăm một đời
Hay eng bỏ quách chu rồi?
Dà miềng bất hạnh eng thời tính răng?
Cấy dôông ăn ở bao năm
Khi khôông vất chắc thù hằn dôông con
Thôi eng chịu dịn còn hơn
Tha thứ cho ả vuông tròn hết thôi
Cơm keng dôông cấy một nồi
Để mạ bớt nghị cháu bui mạ mờng
Xóm riềng họ trôông hết
trơn
Kẻ dưng nác lả còn hơn rọt rà
Hộ nói eng đi mần xa
Lâu lâu tranh thủ về dà coi răng?
Tết ni eng ả về thăm
Đem cháu về nữa kỳ thằng đích tôn
Còn út dôông có dư khôông
Dậu về đập chưởi khung trôông nữa rồi
Cuộc đời dư rứa thì thôi
Chừ lo cho mạ cả đời thương con
Thôi eng tính liệu chu tròn
Về thăm đừng để mỏi mòn mạ trôông./.
Quê miềng
Thăm lại làng miềng mấy bựa ni
Gió Lào tát mặt nóng hơn chi
Đưới rào nác cạn người nơm hội
Trữa rọọng ló vàng họ cắt thi
Quảng Trị ni chừ mô cũng rứa
Vũng Tàu chầu nớ có in ri ?
Đi mô cũng dớ về quê mạ
Khung biết vì răng rứa ả hì.
09.01.2018
Càng tra càng đẻo càng
đai
Tui đây ngó rứa vẫn cùn hăng
Đai đẻo in ri được mấy thằng
Lúc tuổi bảy mươi chưa chịu lép
Ni chừ tám bó vẫn cùn đang…
Cám treo heo đói răng mà chịu
Kẻ để người sèm há phải hàng
Mược sức trả bài – bài trả trả
Đời còn bao nữa cứ tình tang…
Duyên số tui
Hồi tê eng nớ ví tui ưng chắc
Hai bên cha mạ khúc mắc khung ưa
Eng ví tui khóóc nác mắt dư mưa
Đèng chia tay ai đi đàng nấy.
Ngặt nội bên tui là cun cấy
Sợ quá thì nên phẩy lấy ung dôông
Cun trai trung làng chộ cũng thiệt đôông
Eng tra trằng trằng đè tui đi nói.
Được cấy eng ta mần mạn thiệt giỏi
Cun dà dòng khung có thói tật hư
Cùn tui thì ôm tình cộ nư nư
Mà bọ mạ cứ buộc tui phẩy lấy.
Duyên số chi tui cả đời cun cấy
Mới nậy lên chừng nấy đã cực rồi
Cũng đèng dắm mắt để nỗi buồn trôi
Được ba năm dôông theo gái đổ đốn.
Khung tiền cho gái đập cấy chạỵ trốn
Cấy diều lần bị thương ốm bỏ lơ
Sốống nạc thác xang xót hận mô ngờ
Đèng khung đèng ôm con về ngoại ở.
Lầm một lượt trung đời mà mãi dớ
Nên bỏ chắc cho đợ rước roi đòn
Bui bẻ chi chừ chỉ có đứa con
Dù diều eng thương, khiếp khung sèm nữa.
Duyên số tui kể ra mô ai thửa
Chầu dỏ nết na diều đứa ưng miềng
Tui lại thích eng trước nớ thiệt tình
Sướng khổ chi chừ cũng trôông ở rứa.
Nói ba lơn bui đủ ngày ba bựa
Ngá máu sôi gan mấy đứa khung dôông
Chộ trai mô trứng lừng lựng queng thôn
Mần dư thể cả đời khung ngó chộ.
Tầm bậy tầm bạ rứa đời cứ khổ
Tra sáu chục rồi cũng nổ có bồ
Rút cuộc tan hoang có được chi mô
In tui ri rứa mà còn được khỏe.
In tui ri dòm qua còn chộ trẻ
Sốống vì con có diều kẻ khung bằng
Số phận định rồi đừng có lăng dăng
Chết đi để tiếng đời chu cun cháu.
Mần chi thì mần sốống cho phải đạo
Đừng coi thường mà nghiệp báo theo hoài
Mần việc thiện đối với bất cứ ai
Để dững ngày còn lại được thanh thản.
14.01.2018
Eng sẽ về
Út gọi điện mần eng lo lắng
Răng rồi eng cố gắng trở về
Thăm mạ thăm út thăm quê
Thăm mấy kỳ lộ hồi tê út nờ
Ở trung Nam khi mô cũng dớ
Dớ mạ tra eng nở ở lâu
Lâu rồi eng cũng ước ao
Mần cho có bạc khát khao quay về
Trung lúc ni eng dờ ký việc
Phẩy chăm mạ chu thiệt đàng hoàng
Khi đau ăn uống thuốc
thang
Kẻ mà bất hiếu miềng mang tội chừ
Eng dặn rứa chực hờ tới Tết
Kể mạ tra nỏ biết chi mô
Lần ni eng tính khung vô
Ở lại quê ngó mả mồ Tổ tiên
Khung có dôông đừng buồn phiền mấy
Dư eng đây có cấy dư khôông
Eng về sẽ liệu cho xong
Để út có trước bui lòng được chưa ?
Cùn việc eng đã lâu dư rứa
Nghiệt một nỗi thương đứa cun
trai
Việc eng thủng thẳng một mai
Cho tình vì hiếu cả hai ven toàn
Chuyện cấy eng vô vàn buồn tủi
Số kiếp eng xui rủi đã đèng
Cơ chi dốt nát thấp hèn
Chỉ bợi cun cấy lòng sèm lăng dăng
Bỏ thì sợ mang tăm mang tiếng
Để thì rồi dệ khiến tổn thương
Thôi eng tính sẽ dịn dường
Bao dung tha thứ tìm đàng chu xong
Để mạ bui sôống vòòng trăm tuổi
Cả một đời thui thủi bợi con
Eng tam miềng rứa còn hơn
Có chắc hẩm hút khung sờn thương dau./.
15.01.2018
Treng chắc
Hai lạo treng một người yêu
Hai lạo treng một người yêu
Nên chi phải quyết mần liều một phen
Để treng cho được mình em
Khung thôi bè bạn chung queng hộ cười
Dớ xưa
Dớ hồi cun nít lòòng
thòòng
Theo sau cẳng mạ bị đòn mận khu
Cheng veng đứng khóóc hu
hu
Ni chứ ngậm lại răng ngu rứa tề
Mạn cần câu
Mạn cần hàng xóm mà câu
Răng khung sắm lấy lần sau khỏi dờ
Mạn hoài cấy họ nghi ngờ
Lại thêm rối rắm đao chờ có khi.
Trả lời
Eng ơi ! Út đã sắm rồi
Nửa chừng hắn lọi hết thời câu luôn
Diều dạo trung bụng cũng
buồn
Thôi kiếm cần khác câu luôn chu rồi.
Ghen
Hai đực mà ưng một o
Ghen chắc séc sức co dò đá dau
Lạo mô rồi cũng bị đau
To mẹng cắm chưởi cùn lâu mới hòa.
Cúng cơm
Trưa ni cụ mự cúng cơm ôông
Cun cháu tập trung lại thiệt đôông
Bọ mạ dì mi qua sáng sớm
Cấy dôông trượng hắn tới khi hôm
Xóm riềng mời trước trưa ni lại
Nội ngoại biết rồi chớ có trôông
Dắc dủ mọi người ngày húy kỵ
Ai đều cũng biết dớ đi khôông.
Xây rơm
Cắt rồi rơm tóóc đã khô khan
Chạy mạn queng đây đặng mấy eng
Chủn bị phây ba cơn mọ xảy
Còn đây đã có cấy tre thang
Mạ mi đi mạn mươi ô nếp
Thằng rễ xéc qua con vịt khoang
Mô nấy yên rồi mần kẻ trể
Túi ni ôông mụ tính tình tang.
Bựa tê thả lái được
con đô
Định bán cả xâu cho mấy
o
Mự nớ mự ni chê lóc dỏ
Ả mô ả nấy trọn tàu
to
Cùn bầy trẻ trẻ về ưa
trốống
Kỳ đám choai choai lại
muốn kho
Chọm mụ sồn sồn ưng
thính mắm
Tui thi được giá có
chi lo.
Khung dôông
Cụt đọt mấy o mần đị hè
Khung dôông chụm chắc nghịch mì ghê
Kỳ ôông đích dóóng dã đò trạng
Kỳ mụ lọi triêng lắm kẻ ve
Cắt ló dưới hoi phơi ngó chộ
Xắt cùn côi chiếng trẹc ra khoe
Đi mô đánh cạo thiệt chi khéo
Áo xôống “men đô” đi rượng tề./.
Chọọc chắc
Mấy lạo chó gà chọọc chắc hoài
Hai dò bốn cẳng cứ treng đai
Trượng tê to xác là dờ béo
Cụ nớ dỏ con cứ ỷ tài
Cáy thức chủ dà khung kẻ dắc
Chự chìn cựa ngọ nỏ ai sai
Eng tam một lộ chận bôi mặt
Dư rứa mần răng sốống được dài./.
Cày thuê
Cày thuê
Dà bên có méng rọọng hoang
Để lâu cỏ mọọc gần đàng trước thôn
Người ta ác mẹng đải đồn
Cỏ rậm ri rít côi cồn đưới khe
Tui nghe họ trạo mờng ê
Bên nớ dự tính họ thuê tui cày
Khe su cùn đủ nác đầy
Cỏ rác rậm rạp mọọc đày tùm lum
Đồi tròn côi chóp nuốm vung
Trơn tru mềm mại trắng hung một màu
Dẩy cày vô chặng ao su
Cỏ lau rạp xuống lắc lư cả người
Nác phun ra ướt cày rồi
Tấm rọng ba góóc đến hồi rung lên
Cày đi cày lại mấy phen
Mệt đừ nằm nghỉ chủ khen quá trời
Từ ni cày mãi chu tui
Để khỏi từng bựa tới lui mà phiền
Khi mô eng thích, tự diên
Dắc cày theo để cày liền khỏi trôông.
Sáu giờ
Một tay sờ soạng lung tung
Một tay lại rút dây cùn bung ra
Trước mặt lộ lộ một tòa
Thiên diên tuyệt khéo người ta ưa dòm
Trời ơi ! Có thiệt mắt
miềng ?
Tuyệt vời tạo hóa đắm chìm trong mơ
Vươn lên thưởng thức đường tơ
Thằng Tý chận lẩy ai ngờ dư ri
Tại sao ? Mày chận chuyện
chi ?
Đến lúc lâm trận thì mi sáu giờ
Lúc ni tau chỉ có chờ
Kỳ kim chỉ đúng cột cờ mười hai
Mi mần ta xấu đời trai
Khi khung mất mặt tương lai cun người
Tự tin chạy đi mô rồi
Cũng vì cu Tý chận hồi nỏ nghe
Quê chi ơi thiệt là quê
Đi mô cũng rứa thảm thê kỳ đời./.
Con cá chiếc
Đêm nớ đi câu trúng chiếc to
Xéc về cấy chộ cấy đòi kho
Ao miềng khung thả đi ao nớ
Khung bán khung kho cũng phẩy cho
Khung bán khung kho cũng phẩy cho
Đem đi khút mắt chớ vòòng vo
Phen ni tui cấm ung câu bậy
Mược sức đìa miềng dôông khỏi lo.
Đìa miềng mược sức dôông đừng lo
Đầy đủ nác nôi ao lại to
Chê cộ khung câu ung đừng trách
Kề bên hàng xóm sẽ kêu cho.
Thôi thôi ơi cấy hãy đừng cho
Để đó ao miềng dù dỏ to
Rụ cúi đêm mô dôông cũng chự
Cần hư câu nỏ được thì mò.
Ừ rứa thì thôi cấy nỏ cho
Để dôông mò mận thì khung lo
Ao su đìa cạn ai mược kệ
Cá chiếc ao miềng miềng cứ bo./.
Cấy nói trạng
Cấy tui nói trạng cũng hay ho
Ai muốn mạn cần câu sẽ cho
Nghe nói rứa bưa miềng sướng quá
Lẻn qua bên nớ cho câu dờ
Hồi hôm tui ngủ ung đi mô?
Hàng xóm lủi qua thả cá đô?
Nghe rứa mờng rơn? Đừng sớn sác
Ăn chùng quen mẹng bẻ què dò
Dà miềng mược sức ung đừng lo
Sạch sẹ nác nôi ao lại to
Ưng mới nên chi cho hụ mạn
Chớ cho tui ác cộộc hoại cho
Khoan khoan đưng hoại tui tìm mo
Kẻ lọi cần câu mụ lại lo
Thôi được bựa ni xếp lại hết
Mụ đừng úp máng chớ gay go
Nghe rứa mấy o mô đám cho
Cấy tui tê nọ ngó bưa no
Răng khung mần phước cho người thiếu
Mấy ả khung dôông. Tội, ốm xo./.
Dức neng
Ui chà! Túi nớ dức kỳ neng
Khung hỏi người ta răng rứa eng?
Côi trốốc đau ê mặt xững vững
Trung mồn xóc xáy óc cheng veng
Khi mô lèng lặn dòm mò tới
Ni bựa dác chơi đứng ngó queng
Cơm nác túi ni khung nấu náng
Chỉ dờ cụ nớ truống nồi keng.
Tết nghèo
Dà miềng Tết dích có chi mô
Khung lẻ bợi nghèo hộ ít vô
Dưa món béng Tày phây bạn biếu
Phê trà nác ngọt các cun cho
Bàn thờ bôông trấy khung ai chộ
Dà cựa lau chùi nỏ đứa lo
Tiền bạc tra nôi. Ui! Bó cẳng
Bạn bè tình nghĩa véng đi chơ?!
Họp mặt bạn bè
Họp mặt bạn bè
Bè bạn chặng mô cũng thích về
Mỗi năm một gặp thiệt bui ê
Hỏi han từng ả mô mà chán
Dắc chuyện mấy eng ngó khó chê.
Dớ hồi đi họọc nghịch mì ghê
Trung lớp chọọc đai cô phạt quê
Sèm lúc ra chơi treng đái mít
Ni chừ tra trốốc cứ tau mi.
Mi sống Vũng Tàu có khỏe khung ?
Còn tau Quảng Trị cứ hay trôông
Sì Gòng tụi nớ chắc mần khá
Long Khánh dóm tê cun cháu đôông.
Sức khỏe ra răng mấy đứa bây
Trung dà có chuyện cho tau hay
Để mờng hạnh phúc miềng cùn sống
Tạm biệt đừng buồn chặng bắt tay.
Nói rứa chơ tau cứ chộ buồn
Mà răng nác mắt cứ trào tuôn
Bạn bè thương chắc nói mô hết
Ai cũng rứa thôi dớ lấy nguồn
Thương chu mấy đứa lắm bây ơi
Thằng Út, Dỏ, Hường sớm bỏ chơi
Khung biết tiếp theo ai đến lượt
Nghị đi ngậm lại xót ri trời.
Chu nên còn sốống cứ đến dau
Ngày tháng lưa mô hết thiệt mau
Thăm chắc nếu dư cùn có thể
Đến khi muốn sẽ chẳng cùn đâu./.
Đi cày
Mai ni cha dũ đi cày
Cùn mạ thì vẹ cả ngày phơi rơm
Mạ ơi cha dắc khi hôm
Để rọọng khô nác cày khung được tề
Rơm rạ để khi cày về
Kẻ phơi tạp nạp mạ chê thì buồn
Con cho trâu nghé nạm rơm
Ăn cho ấm bụng hồi hôm đến chừ
Kỳ cày kỳ éc đã hư
Cun queng bên xóm mạn bừa chu luôn
Rọọng miềng toàn tấm vùng
vuông
Cày kỳ trốc vát mất cuông cũng diều
Cả cày cả lặt ốốc biêu
Đem về lọọc chắm mói tiêu đợ sèm
Ngày ni cày giỏi bọ khen
Cày rồi thiệt sớm cùn thêm ốốc diều
Bọ hay ngầy mạ thì chìu
Được bọ khen rứa là điều cun bui
Rơm rác vất rứa mạ ơi
Mạ cứ nằm nghỉ mơi phơi được rồi.
Nghèo tiếng cảm ơn và xin lỗi
Nghèo tiếng cảm ơn và xin lỗi
Cha con bựa nớ đi dà thương
Ngồi ghế để chờ dận thuốc luôn
Eng nớ dơ chin ả bấp bổ
O tê lặt thuốc mụ văng tung
Đã sai nỏ chộ lời xin lỗi
Được giúp khung hề tiếng cảm ơn
Văn hóa văn minh răng lạ rứa
Nghèo chi đến nội chộ dư khùng.
11.02.2018
Khung cho vô cựa trữa
Khung cho vô cựa trữa
Khung kiêng trước cưới bị mang bù
Ý của dà trai nỏ rước du
Cựa trước khung cho dôông khó xử
Ngọ sau chui trốn cấy buồn rù
Ung da thằng rễ e dìn mặt?
Mụ mạ cun du chơi đụng đầu
Mê tín in ri mô sống nỗi
Ngầy ngà chọc chắc khó bền lâu./.
Về thăm Quảng Trị ả ơi
Về thăm Quảng Trị ả ơi
Khi mô ả véng Gio Linh
Điện út ra đón chút tình ả tam
Từ dạo eng ả vô Nam
Út buồn bợi dớ nỏ ham mô nà
Bạn bè tới dởi bựa qua
Sáp nớ hắn nói mi mà khung đi
Họp trường họp lớp kỳ ni
Mi mà khung dự nỏ chi bạn bè
Chừ phẩy mần răng ả hè?
He đi họp mặt rồi về chu bui?
Quê miềng ni khéo ả ơi
Nội kỳ Cựa Viêt khung thôi …đã đèng!
Lao Bảo Mỹ Thủy chung queng
Lộ mô cũng khéo hộ khen quá trời
Ả đi coi ngó diều nơi
Khung bằng Quảng Trị út mời đi thăm
Nguyễn Hoàng trường cộ tiếng tăm
Trung lòng dân chúng bao năm danh lừng
Quê hương dư rứa cũng mờng
Còn lưa mấy lộ nghin hơn nữa tề
Đông Hà Cam Lộ cũng kề
Tháp chùa cao nghệu khung về mà coi
Hải Lăng dà cộ tuyệt vời
Toàn là săng chống hộ mời xoéng qua
Cun rào Thạch Hãn cầu Ga
Thị xã Quảng Trị người ta dắc hoài
Đi ngang kỳ khúc cầu Dài
Để về Ái Tử cùng vài cảnh quan
Ghé qua Sắc Tứ Tịnh
Quang
Phong cảnh đẹp đẹ khung gian mùi thiền
Tìm qua kỳ ngả Cồn Tiên
Cao su che khút cả miền mà mê
Đark Rông Hường Hóa thâm khê
Lộ mô cũng có dân về định cư
Hiền Lương Bến Hải ni chừ
Vĩnh Linh đàng sá in dư phố phường
Mời ả đi ngó cựa Tùng
Kỳ bại miềng tắm kỳ vùng ăn chơi
Ả đi chu biết đó đây
Út đem đi hết mấy ngày cũng bui
Bựa ni quê mạ đổi rồi
Văn minh du lịch hơn hồi trước tê
Rứa răng ả hẹn ả về
Chờ lâu khung chộ mô tê ả hè./.
30 tháng
Chạp năm Đinh Dậu
15.02.2018
Sợ cấy
Sợ cấy
Cấy tui tui sợ có chi mô
Khiếp hết cả làng rứa đó o
Hắn vác cộộc ra là phẩy chạy
Mẹng van tay chỉ lại lui vô
Sai chi chưa kịp hả mồm chưởi
Kỳ việc khung ưng nổi lâng cồ
Được cấy thương dôông mì mắng mõ
Còn ai hơn nữa để mà mơ./.
30
Tết Mậu Tuất
Cun bò u
Cun bò u
Cun bò dà tui đặt tên U
Hắn nục từ trốốc đến tận khu
Dã bộ hiền lành ưa đập chắc
Té ra mần dáng ngó lù khù
Cày bừa nặng dọc mô than vản
Ăn uống cỏ cây in thể tu
Răng cứ bất công loài có nghĩa
Mà còn chê trách loại “đồ ngu”./.
18.2.2018/03
Tết M.Tuất
Hội cướp cù
Hội cướp cù
In rứa - Năm ni cũng cướp cù
Về coi Hạ bạn đến Trung du
Kỳ hòn cộộc chuối khót trung tết
Kỳ bại cát bồi có trước chừ
Văn hóa lưu truyền mô thuở nớ
Trò chơi để lại nỏ lu mờ
Mờng cho làng xóm miềng yên ổn
Cố gắng chự chìn cun chàu nờ.
Út đi lấy dôông
Ngày mơi đám cưới út theo dôông
Nỏ dớ nỏ buồn chớ có trôông
Cun cấy nậy rồi ai cũng rứa
Cun trai đến cợ răng mà khôông
Út đi eng dớ khung sèm riệu
Mạ khổ cha buồn đừng chạy rong
Dà họ đôông bui miềng ít ỏi
Nghị thương cha mạ hiếu chưa xong./.
Cấy rọng su
Cấy rọng su
Ngày mơi dà cấy rọọng su
Từ ả dổ mà cũng dư eng cày
Cấy rồi tấm rọọng một ngày
Nác su đến háng cấy cày cực hung
Có nơi nác lút lưng cùn
Kỳ o thấp thấp lùn lùn khun ghê
Chặng su ả nớ nỏ chê
Tìm nơi cạn cạn khung chề ả ni
Su cạn ả có sợ chi
Rút má cặm xuống ai bì ả mô
Đến trưa cơm bới ra cho
O ả ví mụ dớ lo chu rồi
Tui thì tui cấn hộ mời
Nên khung phụ được thì thôi răng chừ
Rọọng su cực chặng rọọng su
Đỉa đeo đầm nác ướt dư lội rào
Hồi xưa mần rọọng lao đao
Bựa ni mần rọọng khác nào ung vua
Máy cày máy sạ máy bừa
Ung chủ rắc chốống khung trừa chỗ mô
Thôn quê mấy ả mấy o
Mần khung có việc đi vô Sì Gòng
Ở dà cun nít noong
noong
Mấy mụ neng lọi mấy ung què dò
Bợi rứa nỏ nuôi trâu bò
Cày bừa dờ máy hay ho quá chừng
Khoa học phát triển cũng mờng
Đợ đần sưc lực cho từng dà nông
Rọọng su ni cấy đã xong
Rọọng cạn để đó trôông môông máy về
Cảm ơn o ả khung chê
Ở lại mần méng chè kê ấm lòng./.
Nói nghe nì
Eng kéo tay vô lộ vắng người
Nói chi thì nói răng mà cười
Run run kỳ mẹng mặt hơi đỏ
Bấp búng kỳ mui sắc lại tươi:
“O có thương khung cha đến nói
Tui thì ưng trệt mạ sang chơi”
Tự dưng hỏi rứa ai mà biết?
Chủn bị chi mô để trả lời.
Nghe nì tui hỏi ưng tui khung?
Hai đứa tụi miềng mần cấy dôông
Nớ chịu thích rồi cho mạ tới
Ni ưa hung lằm kẻ cha trôông
Có chi mất cợ hộ in rứa
Khung sợ chi mô ai cũng mông
Hệ được năm ni xin hỏi cưới
Bạn bè hộ trợ nữa là xong./.
Nỏ có ai tặng
Phụ nữ bui ngày tám tháng ba
Diều o nỏ được tặng kỳ hoa
Buồn đời khung biết bợi chi đó
Tủi phận vì răng dư rứa hà?
Món ngon Quảng Trị
Món ngon Quảng Trị
Quê út cũng bui eng nờ
Eng hứa bựa nớ út chờ bất ê
Khi mô eng rẻng eng về
Eng đi một chuyến thì mê thôi à
Để út bày vẹ sơ qua
Ngày đêm ăn ngủ thì ra tới rồi
Việt Long Phong Thủy eng
ơi
Họ đón tận cựa bựa mơi năm giờ
Ra thấu Quảng Trị tinh mơ
Cứ dớ gọi điện đứng chớ cầu Ga
Út vô rồi chở eng ra
Tới chợ Đông Hà ăn sáng eng hi?
Dịn đói một thỉ thì đi
Mấy lộ đặc sản nguầy ni cũng diều:
Mai Xá “chắt chắt” xào tiêu
Xúc với “béng tráng” tới chiều mì bưa
“Chắt chắt” ví bún đả
chưa?
Cùng với “thấu mít” nỏ trừa chù ai
Chợ Cầu ngon dít khung sai
“Béng sắn tôm thịt” đẻo đai đậm đà
Cựa Việt nỏ lộ mô qua
Mực tươi có trớng lọọc ra chộ sèm
Ai tới Cựa Việt cũng khen
Hải sản lại rẻ mua đem về dà
Một vòng vô lộ Hải Ba
Quèng lên Hải Thọ coi qua tí hè
Lộ ni “lòng thả” hết chê
Muốn ăn “cháo bột” đi về Diên Sanh
Hồi nớ còn dớ “béng keng”
Còn lưa “nem náng”đố eng mô tề?
Ui dà! Kỳ món tui mê
‘’Thịt heo béng ướt’’ nữa về Sãi thôi
‘’Béng ướt’’ Phương Lang tuyệt
rồi
Dưng thua ‘’keng ám’’ nấu nồi làng Lam
Bọc trớng cá chộ mà ham
Lá sôông chua ngọt khung dàm mô nghe
‘’Béng chì’’ An Mỹ chộ
mê
Đặc sản nếp rọong là nghề làng tui
‘’Gỏi tép’’ Vĩnh Tú thơm
mùi
Vĩnh Quang ‘’béng đúc’’ăn rồi ghiền hung
Đó là mấy món Cựa Tùng
Trà Trì đặc biệt một vùng “mắm đam”
“Cháo lươn” thì tới Phương
Sơn
Vừa lua bưa ngó ao sen mùa hè
Còn món “rau liệt” nữa tề
“Lách xoong bò trộn”hẹn về Gio An
Dững món đăc sản tự mần
Món ngon Quảng Trị eng tam biết rồi
Giới thiệu món rọt một thời
Du lịch Quảng Trị xin mời ghé qua
Cun cấy Quảng Trị thiệt thà
Eng ưng giới thiệu chu mà mần
quen./.
26.3.2018
TÀN NIÊN TỰ
TRÀO
( hoạ y đề - tá vận thơ La Thuỵ)
Tết bui cun nít thích lì xì,
Hy vọng Tút thôi Dậu nỏ chi.
Dạo trước cướp bia răng lạ rứa!?
Bựa tê hôi bắp cũng in ri !
Suy đồi đạo lý từ khi nớ,
Truột đốốc dân lun tới lúc ni.
Bận rộn cuối năm thôi kệ hí,
Qua xun sắp xếp tréng sang Phi.
04.02.2014
Cá rô náng
Sáng ni bạn cho cá
Nửa cân bốn con rô
Tát bắt được trữa
hồ
Ui chao ! Chộ thích thiệt.
Rô đồng ai đều biết
Nác mắm gầng mì ngon
Náng tụi có chi hơn ?
Chộ bưa sèm đừng hỏi.
Rô, hẻn xăm khỏi nói
Miềng họọc mạ hồi xưa
Chừ cũng đã ghìn trưa
Den lả náng là được.
Chi khung hay biết trước
Sẽ ngon lắm đây mà
Nác mắm dỉ tẻ ra
Gầng tươi ví ớt tỏi.
Rô náng xăm hết nói
Chảy nác méng bợi sèm
Cụ nếm thử mới khen
Cá rô xăm hết sẩy.
Ở quê miềng nác nậy
Chục cần câu cặm chơi
Dăm ba con bưa rồi
Đủ đem vô náng trụi.
Dớ nón ăn nức mụi
Chừ thì dệ hung rồi
Các chốống cá đều nuôi
Khung ngon in cá rọọng.
Chỉ ngậm vô trong họọng
Mùi thơm phức thiệt ngon
Nỏ có chi thích hơn
Cá rô đồng náng xắm.
29.3.2018
Gió bớc
Lập cập hàm neng run dữ hè
Mưa phùn lất phất rét mì ghê
Dơ tay côi lả chu đừng cóóng
Thò cẳng trung mền để đợ tê
Gió bớc khô đa đầm thẳng rẳng
Heo may ních cẳng kéo lê thê
Trung Nam cò có mô in rứa
Lạnh lẹo dư ri ngán lắm tề.
Gió Lào
Nam Lào kỳ gió nóng in thiêu
Sáng sớm tinh mơ tới tận chiều
Rật rật thổi tung lọi đọt hóp
Chang chang nắng héo cộộc điều tiêu
Ung tra đầm nác ưng chu mát
Cun nít ở trần đen cũng liều
Thời tiết khắc khe mô bỏ xứ
Nắng răng mà nắng chộ liêu xiêu.
Học trò
Đi họọc hồi xưa có mấy mô?
Họọc trò cù ít huống thầy cô
Cô sai quỳ cúi mần răm rắp
Thầy phạt quết roi sợ xó ro
Hồi nớ thầy la miềng nỏ chận
Ni chừ cô sửa hắn dào vô
Tôn sư trọng đạo mì hay trự
Dạy - họọc vô lun chỉ chạy xô.
Cun cấy hư
(Họa thơ Đông An, bài “Con cấy bốống”)
Nậy rồi nằm ngủ đấy côi chờng
Cun cấy hư ri răng cú dôông
Trấy bính trữa chàn lầm cán rạ
Mo đài đưới chiếng ngợ kỳ tròòng
Xuốc cươi giả bộ chin cà dắc
Den lả ba lơn đít chổổng môông
Dác dớn thế ni mô chịu thấu
Chộ trai bưa rỡng, cụ sèm khôông?
Cá dét
Hắn ở đưới bùn rứa thiệt tài
Muốn tìm để bắt phẩy đào tay
Thân trơn khó túm e luồn mất
Trốc dọn dệ lùn lợ sẩy tay
Khỏi nói keng chua dòm nỏ ngán
Hết chê náng trụi ngó sèm ngay
Bựa ni cũng hiếm ít ai chộ
Cun cá dét đồng lưa cũng may.
Hè chắc dảy rào
Ngọn cơn vươn ra trữa rào
Trèo lên dún cấy dảy ào mà chơi
Dảy xuống lủi được một hơi
Rào su nỏ sợ cứ bơi vô bờ.
Chự bò – chự trâu
Nậy lên đã phẩy chự bò
Dà nghèo mần rọọng cậy dờ ai mô
Cơm ăn áo mược ai cho
Phẩy đợ cha mạ để lo việc dà
Họọc hành cũng phẩy bỏ
qua
Bình dân họoc vụ xem ra đúng thời
Từng đêm dầu hỏa họọc
bài
Miển răng biết trự đoái hoài mần chi
Tuổi thơ dư đã vất đi
Bui cùng bò nghé in ri qua ngày
Trò chơi đủ thứ đặt bày
Đánh căng, ù mọi cùng vài kiểu chơi
Nghịch ngợm ra phết côi đời
Dì dít ma quỹ ba thời chự râu
Phá phách cú tiếng từ lâu
Chia phe ban chuối cùng dau treng tài
Đua trâu đập chạy hoài hoài
Tréo cơn vọt xuống rào dài bui hung
Chia phe đánh chắc lung
tung
Téc trốốc chảy máu đã từng chịu chơi
Mần mèo bắt chuột hụt hơi
Trèo cơn đuổi chắc một hồi chộ ghê
Đánh đáo đánh sẻ đều mê
Dảy dây, chang cháng đầm đề buồn hôi
Mù tru bứa rỏi côi đồi
Sim bù móc chốt ăn rồi mang tơi
Tìm ổ trao tráo cà lơi
Bắt con lấy trớng cùng đời cưởn
Nác cạn chu tới nác su
Nác cạn chu tới nác su
Đi chơm thả lái là gu trâu bò
Đam kềng rạm ốốc phẩy mò
Tôm tép cá cáy lừ nò đem ra
Cuốc cày phẩy họọc đợ cha
Sương phân tát nác khung là cấy chi
Thôn quê cơ cực dư ri
Áo cùn rách rưới diều khi ở trần
Tâm hồn ý nghĩ thanh bần
Thiệt thà chất phác hỏi han chuyện trò
Nông thôn bui bẻ diều trò
Côi chợ khung có nỏ mò mô ra
Ưng về quê ngoại reo ca
Chơi với lớp dỏ đen đa cơ hàn
Cuộc sốống tuy rứa mà dàn
Dớ hồi còn dỏ ngập tràn kỳ bui
Chừ thì dắc lại bùi ngùi
Thương miềng hồi nớ chôn bùi tuổi thơ.
Đừng kêu eng bằng chú
Kêu chú răng nghe khó chịu hi
Hơn dau phây tuổi chộ hơi kỳ
Quen rồi hay bợi ưng in rứa
Phong tục hoặc vì để thích nghi…
Bè bạn khung nên – vì lịch sự
Người tình thì nỏ nói mần chi
Ngày xưa nậy dỏ đều in chắc
Giao tiếp ni chừ mô phẩy ri.
Đam Rạm
Đam Rạm
Đam rạm quê tui nỏ thiếu chi
Đến mùa mưa lụt hấn bò đi
Mần hang dường rọọng miềng đi móóc
Lổm ngổm trữa đồồng họ bắt thi
Rạm nái rằm Tư tìm lộ đẻ
Đam kềng khô hạn chọn cư di
Họ hàng dà hắn còồng cua ghẹ
Ngó rứa chơ mà cũng béo hy.
Tự tình
Cặp cóc cộng dau đi tự tình
Ả tê bụng bự e gần sinh
Nàng vàng chàng luốc nằm chờng nệm
Eng dỏ ả to ôm cọc đình
Trâu khát mần răng bò khát rứa
Người ưng chi đó vật ưng in…
Tự diên – sinh lý có chi khác
Phân biệt mỗi loài bợi trọng khịnh.
Tình bạn
Chung lớp tau mi năm sáu mươi
Bựa ni cùn sốống ở côi đời
Bạn bè dạo nớ từ trung lớp
Thân thiết đến chừ khắp mọi nơi
Cứ chự in ri đừng bỏ chắc
Luôn dìn dư rứa để cùng chơi
Bất hòa chi mấy rồi qua được
Tình nghĩa bao năm cũng khó rời.
Kẻ ngoại tình
Kỳ mụ đã tra ăn mược ghê
Lẳng lơ điệu bộ thích trai ve
Đi mô đánh cạo răng diêm dúa
Ra quán nói năng ý rủ rê
Phẩm cách thì coi từ kết bạn
Lòng tin mà lụn chỉ dâm dê
Có dôông mần rứa bắt ta két
Nội chuyện gái trai buộc hộ chê.
Phân việc
Phân việc
Xun ơi mạ dói về ăn cơm
Rồi rút chu trâu ít nạm rơm
Trưa má sớm mơi eng vét vọọc
Rọọng su chiều mốt ả đi nôm
Mự dờ thằng Tủn qua cày ló
Mệ vẹ cun Tun dúp bóóc tôm
Tau sắp dư ri bây trốn tréng
Chơ răng nỏ chộ đưa mô trơn?
Họọc trường tỉnh
Vô họọc Nguyễn Hoàng năm sáu tư
Dà nghèo lăn lóc có mô dư
Đệ tam nhị cấp kêu hồi nớ
Mười – lớp, phổ thông dống lúc chừ
Chự vịt hè về nghề phụ mạ
Dạy kèm khi rẻng chức gia sư
Biết eo ra sức bòn phây trự
Trường tỉnh tiếng tăm biết thực hư.
Con cún dà tui
Có chi sung sướng ở dà tau
Cũng bợi siêng ăn chẳng có giàu
Khi trẻ khung dà năng ốm yếu
Tra rồi một chắc lại hay đau
Cơm thừa keng cặn mô xương hóóc
Gạo mói nác nôi chỉ đọt rau
Khổ cực in ri khung bỏ chủ
Chu dù no đói nỏ lìa dau.
(Họa bài Miềng tra hung rồi của Lê Hiền Sỹ)
So với tuổi đời thì trẻ măng
Có người năm chục tra khằng khằng
Khung sờn một trượi cùn xeng tóc
Cũng đủ hai hàm chưa lọi neng
“Đồng cháo”vận hành giờ đúng ngọ
Mực lưa khẳm viết máy dư xăng
Bảy tư thừa sức cày bừa rọong
Nỏ sợ chi khi cấy vẫn năng.
Mạ yếu cha tra út tính răng?
Hộ chê nậy tuổi ngó tra trằng
Thích bồồng mệ muốn mụn cun bẹp
Nối dỏi ôông ưa một ký thằng
O cấy dà bên coi khéo nết
Cụ trai miềng ngó tính ga lăng
Coi ngày qua đó xin đi dạm
Nệu được thì mờng sẽ hỏi, thăm.
Chú ví tui
Kêu luôn bầng chú xưng thì tui
Hai đứa hơn dau vài tuổi thui
Thân thiết cớ răng hô mất hứng
Yêu thương hà tất rứa khung bui
Bà con nỏ phải ra cung kính
Cháu chắt cớ chi để mẩn mùi
Thông cảm quen rồi nên khó tréng
Thôi đừng chấp trách nói hoài xui.
Hộ hay lộn
Đền ôông răng đặt trự Kim Liên
Nghe tới diều eng nghị khác liền
Chắc mụ đền bà đen chốống Thượng
Hay o cun cấy đẹp in Tiên
Dà thương thì dắc bà Liên khám
Hưu trí lại kêu thím lảnh tiền
Cha mạ đặt tên răng chịu rứa
Hay mô rắc rối đến chu miềng.
20.5.2018
Chạy mùa hè 1972
Bồồng trốống gánh gồng chạy thiệt mau
Đạn bom cứ nã sát đàng sau
Diều người bổ xuống bùi mầm sốống
Dững tụi ác dơn tạo nỗi đau
Đại lộ Kinh Hoàng gây chết chốốc
Cầu Dài khiếp vía hận thương đau
Máu đào duộm đỏ tan dân tộc
Chinh chiến vì ai? Khổ biết bao?
21.5.2018
Mần dóc
Nắng dữ thế ni mi trốốc trần
Lịp cời khung đội dả sương phân
Chưa mưa mới gió mang tơi kẹng
Còn bót đang đan vác rạ cùn
Cẳng bước cà ngoe đòi lấy cấy
Mặt xeng ngắt ngắt cứ thần đân
Có siêng cắt ló chu tau đợ
Dác dớn đã đèng thích lấy gân.
Tuổi thơ
Quê xưa thăm lại đang mong
Dớ hồi cun nít tắm sông chuyện thường
Ngây thơ thích tắm trần truồng
Nỏ ồ ngai biết trẻn tuồng chi mô.
Đàng sá
Giao thông đàng sá mở mang diều
So với thủa xưa được bấy diêu
Ngang dọc xẹo xiên cùn bảy ngả
Vòòng xoay cao tốc cả hai chiều
Côi trời đưới đất thêm cầu vượt
Chun núi lặn rào có đủ điều
Một trận trút mưa thì nác lút
Lại thêm đủ phí ngó liêu tiêu.
Chạy xe
Mần tài nỏ họọc lụt giao thông
Cảnh sát ngoắt vô mất triệu đồng
Đèn đỏ khung ngừng cất giấy lái
Ngược chiều cứ rú chự xe ngông
Ra đàng bắt chước mà đi dọi
Về ngọ mần theo để dự phòng
Bia riệu đã vô mang phạt nặng
Gặp ngay mấy sếp chớ mà hòng…
Tỏ tình
…ơi ! Eng nói ri nghe khôông?
Nệu được hai miềng mần cấy dôông
Thương rứa có răng nên nói thiệt
Cảm rồi chu biết kẻ mà trôông
Độc thân hiu quạnh chi mô sợ
Một chắc cô đơn lại ước mông
Tỏ hết nỗi niềm ‘’nớ’’ đã biết
Hỏi người trong mông có bằng lòng…?
Chuyện tui cưới cấy
Cha tra mạ yếu phẩy cưới cấy
Mấy o trung làng khung lấy,
lấy ai?
Dù ăn cổ sắn cổ khoai
Cấy dôông giữ đạo trung ngoài ấm êm.
Nghị nát rọt từng đêm khung
ngủ
Chộ cảnh dà cũng đủ thương
cha
Một đời vất vả lột đa
Tuổi tác đã bộn rứa mà mần răng?
Chừ cha mạ ưng thằng cháu nội
Nghị chu cùng cũng tội hai
người
Cú người nối dỏi chu đời
Ẳm bồồng hun hít bui cười mì yên.
Thôi, cũng được nên đi cưới
cấy
Ưng o nớ được mấy năm ni
Thình lình cưới hỏi in
ri
Chủn bị khung kịp đôi khi hộ cười.
O nớ luôn là người bui tính
Lại thiệt thà hiếu kính mạ
cha
Đến ni Bính Tý hăm ba
Miềng hơn mười tuổi rứa mà cân đôi.
Bên tê hộ biết rồi nỏ ngại
Coi ngày tốt sang đại đó đi
He thêm o trượng ví dì
Cau trù ví riệu xin đi bỏ trù.
Chuyện hỏi cưới cả hai vô một
Được in rứa thì tốt chu miềng
Thôi thì chủn bị cưới liền
Để lâu rồi sợ khung yên mô mà.
Để cấy tui – người ta trôông
tội
Chu nên chi tính tới chu
xong
Để chu cú cấy cú dôông
Để chu cha mạ bui lòng sốống thêm.
Chuyện mời mọc khung nên diều
lắm
Kể sau ni chắc chắn khó
khăn
Cấy dôông lo lắng mần ăn
Mà trả nợ cưới lụn bàn mất bui.
Ngày mốt đám cưới tui rồi đó
Eng tam bè bạn có tới mờng
Tui sướng cảm ơn quá chừng
Chắc có thiếu sót xin đừng trách nghe.
Đồ dùng nhà nông
Đồ dùng nông nghiệp có xưa nay
Lớp trẻ ni chừ mấy đứa hay
Mần rọọng : cày bừa dờ bợi cổ
Mùa màng : vằng hái cắt bằng tay
Gánh gồng : triêng dóng thêm đòn xóc
Ló gạo : trẹt tràng với cối xay
Mọi cấy ni thành đồ lưu niệm
Tổ tiên khun khéo rứa mờng thay !
Cò
Chốống chim ăn cá mau lên đời
Đưới nác côi khô chộ khắp nơi
Dà cựa đất đai lộ kiến cháo
Dà thương bến bại chốn săn mồi
Ai đều nuôi hắn khi cần tới
Hộ cũng chu ăn lúc được rồi
Ngọ hẹm hang cùng cò có mặt
In dư lụt lệ khó di dời,
Mỉu mạ
Mấy cun chuột dắt chạy queng dà
Kỳ lạo mỉu vàng răng cứ tha
Dác dớn nằm đai ưng thịt mợ
Mần siêng một thỉ thích đòi quà
Cả ngày sèm sựa con réo mạ
Mới sáng đã nghe mụ chọc gà
Dói rọt meo meo cà cẳng chủ
Chuột thì nỏ bắt chợn cấy hoa.
Chắt chắt Mai Xá
Thiên diên ban tặng cho làng ni
Mai Xá chơ mô có được ri
Chắt chắt món ăn ngon đáo để
Gio Linh đặc sản nỏ ai bì
Ăn rồi dớ mãi còn ưng tới
Nghe dắc sèm hung cứ thích đi
Cỏ nội hương đồng thơm nét quý
Quê miềng diều món nổi hơn chi.
Xà lách xoong
Gio Linh đặc sản diều đồ ngon
Nổi tiếng còn lưa xà lách xoon
Cá dét nấu keng với…đâu có nữa?
Thịt bò trộn với…nỏ chi hơn?
Chợ cầu béng sắn vùng Hà Thượng
Chiếng cộ diếp rau ngả Hảo Sơn
Quãng cáo giúp người tìm món lạ
Khung ai ủng hộ chút mô trơn.
Dà nghèo
Dà nghèo eng tam thì đôông
Cha mạ mần đọa mà khung ra tiền
Mạ thì mần mướn kiếm tìm
Cha đi mần rọong cả đêm liền ngày
Eng tam đi họoc nợ vay
Nghỉ hè cũng phẩy cuốc cày đợ cha
Cha mạ cực khổ lột đa
Chộ hộ nác mắt trào ra quặn lòng
Eng tam ra sức cố công
Họoc chu thiệt khá để trôông giúp dà
Ba bựa mắm mói dưa cà
Sắn khoai rau cổ chu qua tháng ngày
Áo cùn cũng nỏ đủ đầy
Sách vở thì mạn tiền tày mô mua
Rứa mà quyết hoọc khung
thua
Eng tam dắc dủ gió mưa nỏ màng
Cha mạ nở mặt tiếng tăm
Chu dù nghèo khó quyết tâm dùi mài
Ra đời dù nỏ hơn ai
Trông đủ hiểu biết đừng sai với người
Báo đáp cha mạ tra rồi
Cặm cụi vất vả một đời vì con
Làm người hiếu nghĩa chu
tròn
Đừng vì tiền bạc chiều lòn bất dơn.
Mần đụng
Mần được cấy chi đó cứ mần
Miển răng có bạc để nuôi thân
Hợp cùng lụt pháp thôi khung sợ
Trái với lương tâm thì nỏ cần
Ăn nói cấy chi coi đạo lý
Đi mô cũng rứa chự dân lun
Kỳ nghề thợ đụng bựa ni oải
Kiếm được méng cơm cũng tróc gân.
Uống trà
Có mấy ung trong xóm
Ví chắc lớp tra tra
Gặp dau thì uống trà
Rồi cùng bình thời sự.
Trời đất với đủ thứ
Chu vơi bớt bui buồn
Ngày mô cũng rứa luôn
Khung gặp chắc thì dớ.
Thành thói quen rồi đó
Miển thanh thản thì thôi
Nỏ chi khi cuối đời
Nỏ chi mà vướng bận.
Quên đi thời lận đận
Bui sôống trọn tuổi tra
Bỏ hết hận ngày qua
Mà thông dong đây đó.
Trà đàm đạo đừng bỏ
Cùng bui bẻ bạn bè
Lý giải cho dau nghe
Chuyện dơn tình thế thái.
Đồ mần dà nông
Cày bừa ví cuốc là chính
Coi lại mà tính cùn diều
Rủng rải mà sắm – bao diêu
Trâu bò dù éc đầy đủ.
Triêng dóng sặn sàng dụng cụ
Chủn bị kỳ dụ ra đồông
Cuốc neng bàn đất đà xong
Dóng cặp để mà sương má.
Cuốc tai để bồ dường sá
Mần cỏ phẩy có kỳ cào
Đòn xóc phẩy dọn hai đầu
Rạ để chẻ lạt bó ló.
Vằng hái xuống cắt thì có
Nôống nẽn thúng mũng tràng dần
Nên sắm chu đủ khi cần
Dư cối xay cối xót gạo.
Chưa đủ đồ thì phẩy tạo
Hai loại trày tay trày vồ
Kể rứa chưa đủ vô mô
Dững thứ linh tinh gác lại.
Đàng làng
Hồi nớ đàng làng đi dớp ghê
Bựa ni sạch sẹ ngụy chưa tề!
Bê tông ngon trớn vù mau rứa
Đổ dựa thẳng dò khỏe hết chê
Chảu lảy mấy o đêm dạo cảnh
Khéo khen bao lạo túi mần nghề
Nông thôn đổi mới mờng chi lạ!
Cù ở lộ mô cũng dớ quê.
Mùa cắt ló
Ló vàng bổ ngọn chinh bui hè
Lất phất gió Lào lay đọt tre
Thu hoạch bựa ni ri sướng thiệt
Mùa màng hồi nớ doọc hung tề
Cày bừa cắt hái nể dờ máy
Sương xéc truốt dên nỏ cậy xe
Giải phóng kỳ bai chu dợ khổ
Hết mùa ló tấn cũng bò về.
Khoác lác
Mấy o xóm trữa mập thù lù
Kỳ tướng in ri chắc sát phu
Cú nói chuyện chi đai déc déc
Rờ tay côi trôốc tóc bù xù
Ăn rồi dác dớn đi cò rỡng
Khi rẻng khung mần kiếm ít xu
Trung thộộng mấy khi được cắc bạc
Rứa mà khoác lác lối mô chừ
Du lịch Quảng Trị
Cửa Việt quê miềng Quảng Trị ơi
Kỳ khu du lịch lộ ăn chơi
Dương xeng nác biếc nguồn vô tận
Kiểng đẹp tình quê khéo tuyệt vời
Dược rứa biển rào coi dệ thở
Hơn ri đất rọong chộ hao hơi
Rẻng rang cú bạc chơi chu thỏa
Kẻ chết đi rồi tiếc cả đời
Dớ xưa
Dớ hồi nớ ở dà dì
Dưới quê vô tỉnh biết chi mô nờ
Hai tùn thứ bảy mì về
Thăm dà thăm mạ dớ ê rang chừ
Họoc tỉnh dà ngheo nỏ dư
Thiếu thốn mọi thứ khung dư lúc này
Đi họoc nghỉ hè đi cày
Dư cột dà cháy mặt mày đen thui
Dưng mà trong rọt
cũng bui
Chộ cha mạ cực đợ thôi được gì
Dạy kèm mấy đứa nguầy ni
Để mua sách vở cũng vì khó khan
Ở tỉnh dì cho thức ăn
Cùn gạo thì bới chăn màn đem vô
Dì thương miềng nỏ so đo
Ăn ở ổn định học trò quê ơi
Dờ dì quá vãng đi rồi
Diều khi dắc tới bồi hồi tâm can.
Nấu náng (nội trợ)
Nấu keng kiểu nớ mặn kè kè
Bỏ mói quá diều dắc nỏ nghe
Kho cá khô rang lạt thếch thếch
Lọọc rau thêm dấm chua le lè
Bọ sai bo gạo lướt phây búc
Mạ dũ bóoc đam mần tréo ngoe
Cun cấy thời ni răng khó vẹ
Ưng dôông trết mệt cứ thè be.
Trót dại
Trót dại
Cặp mắt su hau hảu rứa bây ?
Bựa tê ngó chộ láng xầy xầy
Mặt buồn dức dức chắc cha dủa
Tóc rối bù xù e mạ ngầy
He dại ra rôi chối bải bải
Có khun chự lại chớ bầy hầy
Yêu đương lục lác chừ mì chận
Cháu ngoại phẩy nuôi răng nữa đây,
Bất hiếu
Khó hiểu
Bất hiếu
Kỳ đồ bất hiếu sốống mần chi ?
Kỳ thứ vô lun được ích gì ?
Cha bỏ công nuôi nào nỏ kể
Đứa con ngu xủn – có mô ri ?
Tình tra bất hạnh – bất nhân tính
Xã hội họọc đòi – họọc kẻ si
Trời đất nào dung loài bạc ngãi
Con người dư rứa dọọc ta khi.
Gặp chắc
Ơi bây kêu chắc phất mấy be
Bao dạo về quê cũng thích tề
Mấy lạo đồng niên coi chán thiệt
Diều eng cùng lớp núc bui ê
Gặp dau mấy nữa mà lơ đểnh
Từ chối mần chi mất thỏa thê
Bạn cộ lâu ngày nên thoải mái
Khung say với bạn hứa khung về
Khung cân bằng
Khung người bên cạnh ngó buồn hung
Ai muốn chi mô cảnh khốn cùng?
Cấy bỏ mần răng có mụ cấy
Dôông khôông lo kiếm được ung dôông
Bựa ni nữ cụt diều vô số
Dưng cụ lọi cành nỏ có đôông
Thằng ít con diều e rối loạn
Cân bằng giới tính chộ khung xong
Ham ăn
Bựa qua ăn cộ dà o Mai
Cả vạt đền bà được một trai
Có cấy chi ngon hắn lủm quách
Được chừng ha nấy nỏ trừa ai
Chận hung rứa đó neng bao lại
Két dữ dư ri mẹng mắc quai
Một bựa ăn rày mô sốống mãi
Cả đời khung chộ - tiếng càng đai.
Nghề xưa
Cùng tam bàn rọọng để mà gieo
Bốn chục năm qua ta bỏ theo
Máy kéo mần bằng cho tạm tạm
Cào sơ để phẳng lại ì xèo
Thụt lui vại chốống chưa chi mệt
Trổ nác queng dường bị đỉa đeo
Dẫu thích nghề xưa tra khổ lắm
Lâu rồi ni thử biết bèo nhèo.
Ngày cha
Chơ răng ngày mạ coi rầm rộ
Mà lại ngày cha nỏ ngó chộ
Dưỡng dục lo toan đi biệt phân
Cưu mang sinh đẻ thì đồ sộ
Vuông tròn báo đáp phải chu toàn
Trọn vẹn đền ơn kẻ xấu hổ
Tháng sáu mười lăm của mỗi năm
Kỹ niệm ngày cha miềng nên cố.
Chú đã đi xa
Chơ răng rứa chú khổ hung hè ?
Mới gặp ở dà túi bựa tê
Lận đận lao đao khung kẻ vác
Thiệt thà chất phác khó bồ chề
Suốt đời lam lũ khi mô sướng
Một kiếp vì dà rứa chộ ê
Hàng xóm bà con thương tội nghiệp
Hôm ni đi mãi chú khung về.
Chận chắc
Răng mặt nặng cày cạy mạ mi
Chận chi tui nói toạc ra đi
Đập mèo mắng chó e khung tốt
Quăng thúng đụng nia được cấy chi
Khi trẻ thụn hòa – chưa dọoc dẹc
Tra rồi bui bẻ - có mô ri?
Dà bên dôông cấy hộ hay thiệt
Nỏ chộ khi mô nạt nộ chi.
Khắc khoải
Út ở trung Nam thiệt dớ quê
Mặc dù công việc mắc diều bề
Cú lo chạy bựa - răng đi nữa
Cũng phẩy quan tâm - nỏ có chi
Nắng nóng cháy đa đeo đẳng mãi
Rét mưa run rẩy kéo lê thê
Quê hương ở đó mô quên được
Đau đáu từng đêm vẫn dớ về
Thất vọng
Sáu bảy tháng trời mới gặp dau
Bui mờng chạm mặt bợi chờ lâu
Soạn ra bơ ngó vương “cờ đỏ”
Xếp cất tiếc khung được cặm trào
Hồi hộp hồi chừ lòng rộn rả
Tương phùng một chặp rọt mang rầu
Mô ngờ phận hẩm ri đeo đẳng
Kỳ số khung may tự phút đầu.
Cảnh nghèo
Mần mạn cách răng cực suốt đời
Băn hăn bó hó rứa trời ơi
Thằng dôông ốm yếu đen thùi lủi
Cun cấy dăn deo nỏ đám cười
Ngắt ngắt con xeng e thiếu sựa
Vọ vàng mạ ốm chắc khung bồi…
Tấm lòng hai lạo coi cùng tốt
Gặp chắc lộ mô khung kiệm lời
Về Nam
Quê miềng thăm lại ni tui vô
Nắng nóng cách răng chi cũng khô
Ghi dớ một đều hay thiệt bụng
Cảm ơn tất cả nỏ so đo
Vấn vương nghĩa cử qua bè bạn
Lưu luyến cảm tình của mấy o
Ghi dấu thân thương côi nét trự
Để mà dắc lại tới khi mô.
Nắng hạn
Kỳ nắng xứ miềng nóng quá chừng
Bựa trưa tát mặt chiều khung ngưng
Ngoẹo xong om rứa tiêu cơn khế
Ngoẳng cổ tỏi ri héo cộôc mưng
Thời tiết thất thường khô nẻ đất
Con người chịu đựng cực chai lưng
Nác nôi thếu thốn răng nan giải
Hạn hán thế ni tui nỏ từng.
Chờ
Đợi chờ hồi hộp để lên xe
Thao thức cả đêm khó ngủ ghê
Cú việc trung lòng lo pháy pháy
Khung yên tró mắt xốn tua te
Khi mô cũng rứa tự diên rứa
Kỳ tật dư ri bắt buộc ri
Một phút chờ là trời bực bội
Mà đời luôn đợi để cùn đi.
Trấy sim bù
Lủi lòi ung Thế hái mù tru
Lúc dỏ răng miềng cũng quá ngu
Chùm trấy treng dau trèo lọi dánh
Bầy oong xúm lai chích u cu
Bụi cơn diều quả chim ưng đậu
Mấy lộ thơm mùi kiến thích bu
Cù bọn chự bò đi trộm bứa
Khung dè sưng trọ bợi sim bù.
Uân Cấp (Word Cup)
Thế giới hè dau chơi đá ban
Mọi người cổ vũ thiệt râm ran
Bóóc thăm giao đấu chừng phây trận
Cá độ ăn thua chỉ nửa bàn
Thất bại diều eng thua tự tử
Hên xui bao ả bị dà tan
Cun người có máu mê đen đỏ
Uân Cấp mần chu họ kiếp tàn
Chung cư khung dôông ở
Đà Nẵng
Đà Nẳng có một chung cư
Toàn nữ cụt đọt đến từ khắp nơi
Đền ôông dấm dóóc tìm chơi
Khó vô được đó chỉ doi cẳng dòm
Toàn là loại một hai con
Tất cả trẻ đẹp còn non cả mà
Đền ôông khung vợ thiết tha
Nếu được vô đó thiệt là sướng hung
Ước ao một ả sốống cùng
Để mà xây dựng một vùng tương lai
Đền ông khung vợ ai ai
Cũng muốn kiếm được nơi này mới yên.
Độộng cát
Quê tui có động phía sau làng
Gió thổi từng mùa cứ lấn sang
Đá bóng sân bằng khỏi chủn bj
Đánh cù bại trốống đã đàng hoàng
Đốốc cao cơn nổ toàn bôông trắng
Dài đẹp Cồn Dôn nể cát vàng
Kỷ niệm nỏ phai trung trí trốốc
Mỗi lần thăm lại nghị mênh mang
Răng út hẹn mãi
Để eng chờ hoài
Tinh thần uể oải
Để buồn cho ai.
Cứ thẳng thắn nói
Có chi ngại ngần
Dù có tình mới
Bỏ cộ nếu cần.
Đừng nên ấm ớ
Nói thiệt một lần
Để khỏi lấn cấn
Gây nên hiểu lầm.
Thật lòng thương mến
Không quản xa gần
Chỗ nào cũng tới
Có chi ngại ngần.
Cá chậu chim lồng
Hay chi mà ca hót bơi vùng
Nác rộng trời cao phận số chung
Gác tía lồng son mô sướng được
Chậu gương bể ngọc nỏ bui cùng
Người miềng có muốn ai tù hảm
Cun vật lại giam hắn chẳng buông
Khun khéo tự do thì đắc tội
Chim trời cá nác bị săn lùng.
Cuộc tình 80 năm
Cuộc tình trọn vẹn tám mươi năm
Hiếm có ở đời chộ thiệt ham
Mong mỏi mần răng tình sáu chục
Dệ chi tìm được tuổi côi trăm
Mụ ôông dường dịnh sốống êm ấm
Dôông cấy yêu thương nổi tiếng tăm
Có được nợ duyên trọn ven ấy
Cả hai thiệt sự một lòng chăm.
XƯỚNG HỌA
Dôông tui
(Bài xướng)
Ốốc dộộc dôông tui tui nỏ dờ
Xuốc cươi den lả dác lơ ngơ
Vén đàng sương nác tau ê trốốc
Cắt ló móóc đam cụ chực hờ
Dậu riệu chặng mô cẳng xéc chạy
Chộ keng côi tréc đụa xò vơ
Cực chi dư rứa bưa eng nợ
Mần cấy da ni xót rọt chờ.
Những bài họa cho bài “Dôông tui”
1.Dà tui
Lấy trúng dà tui thiệt khó dờ
Tới mùa cắt hái cứ mần ngơ
Bồ mương bắt nác van đau trốốc
Sương ló quăng phân đứng hửng hờ
Be riệu đưới chờng thò mẹng núc
Tréc keng côi chạn vói tay vơ
Ăn chùng uống trộm hoài in rứa
Phận cấy tui ri cũng nỏ chờ.
Hồ Trọng Trí
2. Ưng lấy dôông
Khi ưng ai nói chuyện chi dờ
Chưa chộ mặt dau dớ ngẩn ngơ
Den lả nấu keng mần sửng sựng
Lôông khoai hái độ đứng ơ hờ
Eng tam côi đưới cùng khen chảu
Ôông mụ trong ngoài cũng nói vô
Mạ hứa qua năm cho hỏi cưới
Rọt mờng khung ngủ cứ trôông chờ.
Trương Văn Lũy
3. Người dác
Dư eng mần mạn nỏ ai dờ
Chống Pháp ăn mau mừn lại ngơ
Chộ xóm côi kêu a cẳng chạy
Dòm làng đưới dói ngả tay chờ
Mọ kêu bắt trộm trốn truồng vịt
Kẻng báo cháy dà núp xó vơ
Làng xóm eng tam đừng có chận
Miềng chê in rứa khỏi ngồi chờ
Hảo Trương
4. Bơ lạo dôông Kim Liên
Lạo nên nói để cho tui dờ
Vì ký mần thơ chê lạo ngơ
Gặp việc lại hay van dức trốốc
Chộ bia thì nỏ có mần ngơ
Ơi ! Dôông ốôc dôộc coi miềng lại
Để cấy chận buồn thấy bậu vơ
Nên dớ đền bà mà khép lại
Đền ông cả vạn cứ mà chờ.
Kham Caohu
5. Dôông tui
Dôông rứa nỏ mô được cậy dờ
Đêm hôm ưa chút cũng mần ngơ
Bạn bè tới dởi bui chi lạ
Mụ cấy khung ưng ngó hửng hờ
Riệu núc hai ba éc trụi lụi
Xỉnh say bốn tiếng hát vu vơ
Đền ông in rứa tui răng chịu
Tủi phận thương miềng hết chộ chờ.
Mai Chức
6. Dôông giỏi
Dôông tui siêng sắn việc ai dờ
Còn việc trung dà lại cứ ngơ
Sương ló xuốc cươi mần thủng thẳng
Lợp dà cày rọọng bước ơ hờ
Nghe ăn dọt lẹ vô bơng húp
Chộ tiệc dong mau tới chụp vơ
Chỉ giỏi là trông trời sớm túi
Lên chờng nằm đó để mà chờ.
Trần Hoành
7. Dôông o rứa đó hà?
Dôông o dác rứa nỏ trông dờ
Sớm túi riệu chè như lạo ngơ
Bựa nớ cươi khô khung chịu xuốc
Ni chừ ló ướt lại phơi hờ
Cơm dà một rá chê rằng cộ
Phở quán trăm thằng lấy mẹng vơ
Xấu duốc chi mô là bạc phận
Diều khi khóoc mãi biết mô chờ./.
Thạch Hãn/LCT
8. CHẬN MÀ KHÔÔNG MẮNG
Dôông tui
chiêu yếu lấy chi dờ
Dạc dẹo thơ vè cứ mần ngơ
Ròi đậu kín mui kêu nỏ đuổi
Gà bươi cươi sục réo khôông hờ
Van chi phổi nám càng thêm hút
Đuổi mấy mồm hôi vẫn xáp vô
Chận chắc mấy lần mô sèm ngó
Suy đi nghị lại tội chông chơ!
Lê Hiền Sỹ /23.3.2018
Dạc dẹo thơ vè cứ mần ngơ
Ròi đậu kín mui kêu nỏ đuổi
Gà bươi cươi sục réo khôông hờ
Van chi phổi nám càng thêm hút
Đuổi mấy mồm hôi vẫn xáp vô
Chận chắc mấy lần mô sèm ngó
Suy đi nghị lại tội chông chơ!
Lê Hiền Sỹ /23.3.2018
Bán cá
(Bài xướng)
Bựa tê thả lái được
con đô
Định bán cả xâu cho mấy
o
Mự nớ mự ni chê lóc dỏ
Ả mô ả nấy trọn tàu
to
Cùn bầy trẻ trẻ về ưa
trốống
Kỳ đám choai choai lại
muốn kho
Chọm mụ sồn sồn ưng
thính mắm
Tui thi được giá nỏ
chi lo.
HKLien
Những bài họa cho bài ‘’Bán cá’’
Những bài họa cho bài ‘’Bán cá’’
1.Tát cá bán
Tát nác rọọng su bắt
cá đô
Xéc thùng đi bán đụng
ba o
O mô o nấy chê tràu dỏ
Mự nọ mự tê ưng lóc
to
Nậy tuổi bàn dau mua
thịt náng
Nong nong den lả nấu bò kho
Trăm người bán vạn kẻ mua sắm
Thụn bán bưa mua tui nỏ lo./.
Hồ Trọng Trí
2. Cá tràu tui
Nác rặc tui đi câu cặm đô
Để đèng con nớ định cho o
Khung ngờ bị mắng đồ ni dỏ
Lại muốn bắt hôi thứ thiệt to
Nỏ thích na về cho mái ấp
Mà đòi xéc sôống tọọng nồi kho
Cá tràu mập mạp bơi răng khỏe
Mai mốt to đùng mới đáng lo./.
Bạch Hạt
Xã hội ni chừ
(Tự họa)
Mấy eng bên Mỹ có diều đô
Nghe tiếng ham chơi của mấy o
Cụt đọt cù dau thì nỏ sợ
Lưa dôông lường láo mì nguy to
Cặp bồ kêu cấy bui dà nghỉ
Bóóc béng trả tiền hẹn cựa kho
Xã hội ni chừ dư rứa đó
Có chi mô nữa để ôông lo./.
HKLien
4. CÁ NỚ NI HIẾM
Tràu lóc quê miềng kêu cá đô
Bựa ni khung dệ kiếm mô o
Roọng su lút ló toàn bầy dỏ
Nác cạn tóóc bày lạo mì to
Trực tiếp tui chơm đìa tới hói
Giao quyền trượng quyết náng e kho?
Mần răng đạ mẹng say mà dớ
Hiếm mấy về đây cũng nỏ lo.
Bựa ni khung dệ kiếm mô o
Roọng su lút ló toàn bầy dỏ
Nác cạn tóóc bày lạo mì to
Trực tiếp tui chơm đìa tới hói
Giao quyền trượng quyết náng e kho?
Mần răng đạ mẹng say mà dớ
Hiếm mấy về đây cũng nỏ lo.
Lê Hiền Sỹ
Con cấy bốống
Nằm nghe bọ mạ trạo trong chờng
Con cấy trốốc tra phải lấy dôông
Kho đuốc bắc soong quên trọong cặn
Ra mương tát rọọng quên đem chòòng
Xuốc cươi lồồng mốt đi chàng hảng
Sương nác nửa thùng nghỉ chổổng môông
Như nón mất quai cuần đáy trữa
Nòòng nanh in rứa mụ ưng không?
Đông
An
Miềng tra hung rồi
Cứ tưởng emiềng vẫn trẻ măng
Ngờ mô soi kiếng chộ tra trằng
Trốốc lân đỉnh bạc lưa thưa tóc
Hàm hổ đa dăn sếu sáo rang
Kim cứ sáu giờ lên đếch nổi
Bin con mô nữa máy khô xăng
Lâu lâu bạn quở nghe mà thảm
Dô ông sụn béng chè cấy cứ năng.
Lê
Hiền Sỹ
THÂN THƯƠNG QUẢNG TRỊ GIỌNG MIỀNG
Tác giả: Tâm Triển HOÀNG KIM LIÊM
Tác giả chịu trách nhiệm về bản quyền
Năm 2018
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét